تمرکز زدایی و مشارکت دوای درد بسیاری از مشکلات آموزش و پرورش است

به گزارش خبرنگار مهر، یکی از مساله‌هایی که آموزش و پرورش از آن رنج می‌برد، بحث تمرکز بیش از اندازه طرح‌ها، مصوبه‌ها، بحث‌ها، تصمیم گیری ها و… در ستاد آموزش و پرورش است. حالا سال‌هاست از مدرسه محوری سخن گفته می‌شود ولی عملاً در راستای اجرای این موضوع قدم‌های اساسی برداشته نشده است. این مساله مهم که تنها جزئی از مسائل آموزش و پرورش در این سال‌هاست در کنار عدم اجرای سند تحول بنیادین که شاید می‌توانست بخشی از این چالش‌ها را پاسخ دهد، در شرایطی که این وزارتخانه از نداشتن وزیر رنج می‌برد بیشتر به چشم می‌آید. حالا گزینه پیشنهادی آموزش و پرورش قرار است از مجلس شورای اسلامی رای اعتماد بگیرد تا پشت میز وزارت بنشیند. اما دیدگاه وی درباره این چالش‌ها چیست؟

استقبال فیاضی از تلاش برای تمرکزگرایی در آموزش و پرورش

مسعود فیاضی وزیر پیشنهادی آموزش و پرورش در گفتگو با خبرنگار مهر در‬ خصوص‬ بحث‬ تمرکز‬ گرایی‬ در‬ آموزش‬ و‬ پرورش‬ گفت: امر آموزش و پرورش و تعلیم و ‏تربیت عمومی این یک امر حاکمیتی است‬ و‬ وظیفه حاکمیت این است که این نقش را ‏ایفا کند و این نیاز اساسی مردم که در قانون اساسی مورد تأکید واقع شده است را ‏مرتفع کند. اما این فرق دارد با اینکه خودت همه را تصدی‌گری کنی.

وی‬ ادامه‬ داد: باید در‬ این شرایط‬ بشود‬ یک مشارکت ‏حداکثری داشت. یعنی یک الگویی باشد‬ که از همه ظرفیت‌های ‏موجود کشور در چارچوب اسناد بالادستی استفاده شود‬ تا این وظیفه را به خوبی بتوان انجام داد. جامعه مخاطبی که وزارت آموزش و پرورش با آن رو به روست یک ‏نفر و دو نفر نیست. یک خانواده گسترده حدوداً ۱۵ میلیون دانش‌آموز و معلم است. ‏این چیزی نیست که وزارت یا ستاد وزارت بتواند به تنهایی یا به‬ شکل‬ انحصاری متولی ‏همه مباحثش‬ باشد و متصدی اش باشد‬ و‬ در‬ انتها‬ هم‬ با‬ این مساله‬ بتواند‬ بهترین خروجی را بگیرد.

خانواده آموزش و پرورش یک خانواده گسترده حدوداً ۱۵ میلیون دانش‌آموز و معلم است. ‏این چیزی نیست که وزارت یا ستاد وزارت بتواند به تنهایی یا به‬ شکل‬ انحصاری متولی ‏همه مباحثش‬ باشد و متصدی اش باشد‬ و‬ در‬ انتها‬ هم‬ با‬ این مساله‬ بتواند‬ بهترین خروجی را بگیرد

وزیر‬ پیشنهادی‬ آموزش و‬ پرورش‬ بیان کرد: بنابراین راهبرد اصلی برای بهره‌وری و ارتقاء نظام بهره‌وری این است که باید الگوی مشارکت حداکثری ‏داشته باشیم.‬ بخشی از این ظرفیت مشارکتی در درون‬ نظام آموزش پرورش وجود‬ دارد‬ و‬ ‏برخی نیز بیرون آموزش پرورش رسمی هست و این الگویی که به آن نیاز داریم باید پاسخ گوی اینها ‏باشد.‏

فیاضی اظهار کرد: الآن در آموزش و پرورش، در اداره، در نظارت، در ارزشیابی، در ساماندهی، در تهیه ‏محتوا، در تهیه زیرساخت‌ها در تأمین مالی و موارد بسیاری دیگر کاملاً داریم متمرکز ‏عمل می‌کنیم. ما در درون ‏وزارت خانه یک ظرفیت عظیمی داریم به نام خود معلمان، بازنشستگان، اولیا و مربیان، خانواده‌ها و … ظرفیت‌های ساختاری بسیار خوبی هم داریم به نام شوراهای استانی و ‏شهرستانی و منطقه‌ای و حتی مدرسه‌ای که خانواده‌ها و معلمین در آن درگیر هستند ‏و وجود دارند‬ که داریم آنها را نادیده می‌گیریم. یک ساختار بسیار مهمی داریم به نام گروه‌های آموزشی که این ظرفیت ‏الآن خفته است‬ و باید فعال بشود.

وی‬ ادامه‬ داد: خیلی از این مواردی که خود ستاد مرکزی یا ‏ستاد استانی متولی است می‌تواند واقعاً تفویض کند. یک شاخص‌هایی بگذارد و یک ‏ابعادی از موضوع را مشخص کند که اینها قابلیت واگذاری است. ‏

کانون تحول باید مدرسه باشد

فیاضی‬ بیان کرد: کرونا خیلی خوب نشان داد که اگر شما به مناطق آموزش و پرورش و شورای مدارس ‏اعتماد کنید جواب می‌گیرید. مدرسه‌ای که والدین دانش‌آموز و خود معلم و مدیر ‏و شورای شهر دارند درباره‌اش تصمیم گیری می‌کنند نسبت به بچه‌های خودشان با یک اهتمام بیشتر و دلسوزی بیشتر ورود می‌کنند. یک پله بیاییم بالاتر به عوامل بیرونی بخش‌های مختلف دولتی و غیر دولتی، نهادهای مردمی، ظرفیت‌های رسانه‌ای و ‏فرهنگی‬ می‌رسیم که این زیرساخت‌های موجود می‌تواند در اختیار آموزش و پرورش قرار بگیرد. ‏خیرین مدرسه ساز و حتی نهادهای حاکمیتی، اینها همه می‌توانند مشارکت کنند و بار ‏آموزش و پرورش را با کمک وزارتخانه به پیش ببرند تا آن عدالت و کیفیت آموزشی و ‏پرورشی که هدف اصلی ما است تحقق یابد.

تمرکز زدایی و مشارکت ‏حداکثری واقعاً دوای درد بسیاری از مشکلات انباشته آموزش و پرورش است و این باید به عنوان یک راهبرد اساسی پیگیری بشود. و اگر به نتیجه برسد ما در ‏حصول و وصول نتایج تصاعدی جلو می‌افتیم فیاضی‬ گفت: بنابراین‬ تمرکز زدایی و مشارکت ‏حداکثری واقعاً دوای درد بسیاری از مشکلات انباشته آموزش و پرورش است و این باید به عنوان یک راهبرد اساسی پیگیری بشود. و اگر به نتیجه برسد ما در ‏حصول و وصول نتایج تصاعدی جلو می‌افتیم.‏

وزیر پیشنهادی آموزش و پرورش در ادامه بیان کرد: همین الان در تولید محتوا ما تمرکز در کتاب درسی را داریم که کمترین بازده را دارد چون عنصر انتخاب در آن نیست و ما باید محتوا را در قالب‌های دیگری هم ارائه کنیم تا برای دانش‌آموز حق انتخاب بگذاریم و سیاست چند تالیفی در همین راستاست. و این تازه آموزش مستقیم است.

وی گفت: باید به سمت اجرای سند تحول پیش برویم و ۱۱ راهکار قانونی سند باید نوشته شود. این جای سوال دارد که پس از گذشت ۱۰ سال از سند تحول ما در مجلس شورای اسلامی نیم خط هم در این باره قانون و مصوبه نداریم. همین می‌شود که سند ۲۰۳۰ می‌شود ۳۶۰ صفحه و سند تحول ۴۰ صفحه است. پس باید پیوست‌های سند درست شود.

فیاضی گفت: برای اجرای تحول باید یک بازتعریفی در سیستم رخ بدهد. سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی که به فرمایش مقام معظم رهبری قلب آموزش و پرورش است بر اساس قانون سال ۱۳۵۴ دارد اداره می‌شود و معلوم است که در این شرایط هنوز کتاب درسی اولویت است. یا قانون ورزش در مدارس برای سال ۱۳۰۶ است. اینها همه باید از سال ۹۰ یک بازتعریف درستی می‌شود.

فیاضی اظهار کرد: ما باید کانون تحول را در مدرسه قرار دهیم. اگر تا به حال کسانی آمده‌اند که می‌خواستند تحول ایجاد کنند اما نشده است برای این است که نقطه کانونی تحول در مدرسه قرار نگرفته است.