جزئیاتی از تحقق یک وعده دولت/ تنها خلیج ایرانی خزر سیراب می‌شود

خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها- اعظم محبی: یکی از مهم‌ترین مطالبات مردم گلستان که سال‌ها به عنوان یک ضرورت حیاتی مطرح شده و مدیران استانی به دنبال آن بودند، مقوله «احیای خلیج گرگان» است؛ پهنه آبی ۴۰۰ هزار هکتاری که براساس آخرین داده‌های مرکز اقیانوس شناسی حدود ۲۵ درصد آن خشک شده است.

وضعیت بغرنج این اکوسیستم آبی سبب شد تا در سفر اسفند سال گذشته حجت الاسلام رئیسی به گلستان حل این مسأله در دستور کار هیئت دولت قرار بگیرد، رئیس جمهور با حضور در خلیج گرگان و بازدید از آخرین وضعیت آن، دستور صریح و سریع احیای خلیج گرگان و لایروبی کانال‌های آبرسان آن را صادر کرد.

این پروژه با عملیات احداث دایک و لایروبی کانال آشوراده از ۲۵ خردادماه آغاز و قرارگاه خاتم الانبیا (ص) به عنوان پیمانکار انتخاب شد.

با گذشت حدود هشت ماه از سفر رئیس جمهور و با تزریق به موقع اعتبارات پیش‌بینی شده، عملیات اجرایی این پروژه از زمان بندی اولیه پیشی گرفته و سرعت تکمیل و احیای آن مطلوب و رضایت بخش است. موضوعی که فرمانده قرارگاه خاتم الانبیا (ص) طی روزهای اخیر در گرگان به آن اشاره کرد و گفت: با اجرای این طرح آمد و شد قایق‌ها در کانال‌های منتهی به این خلیج تسهیل شده است.

روند رسوب برداری از کانال آشور، به عنوان اولین کانال سه گانه آبرسان خلیج گرگان، نویدبخش روزهای روشن‌تری برای این پهنه آبی است.

کارشناسان بر این باور هستند که این اقدام جهادی دولت علاوه بر نجات حیات وحش و زیستمندان خلیج گرگان موجب می‌شود تا تهدید شکل گیری کانون ریزگرد که سال‌ها است بر اهالی گلستان سایه انداخته، برطرف شود.

احیای خلیج نیازمند تخصیص اعتبار پایدار

استاندار گلستان هم در جلسه علاج بخشی خلیج گرگان گفت: لایروبی کانال آشوراده در بهبود کیفیت آب خلیج، تردد شناورها و زمینه سازی سرمایه گذاری و فعالیت‌های اقتصادی در منطقه بسیار مؤثر است.

علی محمد زنگانه افزود: لایروبی خلیج گرگان و کانال‌های منتهی به آن نیازمند تخصیص اعتبار پایدار با ردیف اعتباری بوده و انجام مطالعات لایروبی کانال‌های چاپقلی و خوزینی هم انجام شده است.

وی گفت: باید سازمان بنادر با اخذ مجوز ماده ۲۳ زمینه را برای گنجاندن ردیف پایدار لایروبی خلیج و کانال‌های آن در لایحه سال آینده، ایجاد کند.

وی عنوان کرد: انجام لایروبی و اجرای طرح گردشگری جزیره آشوراده می‌تواند زمینه ارتباطات با کشور ترکمنستان و بندر ترکمن باشی را فراهم آورد.

مانایی بوم سازگان خلیج

یک کارشناس محیط زیست در این خصوص به خبرنگار مهر گفت: لایروبی خلیج گرگان موجب می‌شود تا مهم‌ترین بخش آبی ذخیره گاه زیست کره میانکاله از معرض نابودی و مرگ نجات یابد.

خلیج گرگان نقش پررنگی در اقتصاد و معیشت بومیان منطقه دارد سلیمان دوجی افزود: خلیج گرگان از مهم‌ترین بسترهای زادآوری انواع آبزیان مانند ماهیان خاویاری و استخوانی بوده که نقش پررنگی در اقتصاد و معیشت ساحل نشینان منطقه دارد.

وی اضافه کرد: یقیناً احیای خلیج گرگان و لایروبی کانال‌های آبرسان این پهنه آبی زمینه مانایی حیات این بوم سازگان ارزشمند را فراهم خواهد کرد.

دوجی گفت: پویایی و حیات خلیج گرگان سبب می‌شود تا رویه میزبانی این اکوسیستم از انواع پرندگان مهاجر استمرار یافته و این امر به عنوان یکی از جاذبه‌های گردشگری منطقه همچنان مورد توجه قرار بگیرد.

از برنامه جلوتر هستیم

سرپرست بنادر و دریانوردی گلستان هم در خصوص آخرین وضعیت لایروبی خلیج گرگان به خبرنگار مهر گفت: لایروبی کانال آور (چهارپایه) پیشرفت خوبی داشته و از برنامه جلوتر است.

نورالله عباسی توضیح داد که برآورد شده یک میلیون و ۱۶۱ هزار مترمکعب لای برداری از این کانال انجام شود که تاکنون ۳۷ درصد آن معادل ۴۳۰ هزار مترمکعب لایروبی شده است.

وی با بیان اینکه طول پروژه ۷.۵ کیلومتر است، عنوان کرد: از زمان اجرای پروژه ۱۳۹ روز گذشته و ۲۲۶ روز باقی مانده است.

عباسی اعتبار پروژه را ۲۸۴ میلیارد تومان اعلام کرد و ادامه داد: ۱۰۰ میلیارد تومان از این اعتبار پرداخت شده و پیگیر آن هستیم که بقیه آن هم از محل اعتبارات مدیریت بحران اختصاص یابد.

سرپرست بنادر و دریانوردی گلستان افزود: پیشرفت مالی ۲۱ درصد بوده و چهار درصد از برنامه پیش بینی شده جلوتر هستیم.

وی عنوان کرد: هم اکنون دو دستگاه لایروب، ۱۴ دستگاه بیل مکانیکی، ۱۹ دستگاه کمپرسی، دو دستگاه بولدوزر مشغول فعالیت بوده و حدود ۵۸۰ متر هم تراورس کوبی شده است.

نظارت هفتگی محیط زیست

عباسی با بیان اینکه سازمان حفاظت محیط زیست مجوز لایروبی را صادر کرده و هر هفته بر اجرای پروژه نظارت دارند، گفت: چهار دایک پیش بینی شده که یکی در بندرترکمن و سه دایک دیگر در آشوراده است که لای برداشت شده در آنجا تخلیه می‌شود.

وی افزود: بخشی از برداشت، خشکه برداری است که توسط کامیون انتقال و بخشی هم لایروبی با کاترساکشن است که با خط لوله به محل دایک ها منتقل می‌شود.

عباسی ادامه داد: برای جلوگیری از ریزگرد احتمالی حاصل از برداشت لای، گیاه سالیکورنیا به طور آزمایشی کشت شده و در حال تست و بررسی سایر گیاهان شورپسند منطقه هستیم تا بعد از اتمام کار این نوع گیاه کشت شود.

وی اضافه کرد: تاکنون لایروبی کانال آشور به سمت بندرترکمن در ستاد مدیریت تالاب‌ها مصوب و برای آن بودجه تخصیص یافته و اولویت بندی لایروبی کانال‌ها و پمپاژ آب در مطالعات تکمیلی مشخص خواهد شد.

تأمین حقابه ضرورت دارد

فرماندار بندرترکمن هم در خصوص ضرورت احیای خلیج گرگان به خبرنگار مهر گفت: یکی از پروژه‌های بسیار خوب که از مصوبات سفر رئیس جمهور به استان بوده و با همت جمعی مسئولان از جمله نماینده ولی فقیه و استاندار گلستان و سایر مسئولان مطرح شد، مبحث لایروبی و علاج بخشی خلیج گرگان است.

عبدالغفور غراوی افزود: مقدمات لایروبی قبل از اسفندماه فراهم و پیمانکار قرارگاه خاتم الانبیا (ص) از محل بازدید کرد و توانستند کار را به‌خوبی جلو ببرند.

وی اضافه کرد: هم اکنون هم پروژه پیشرفت خوبی داشته و از برنامه زمان بندی جلوتر است و امیدواریم با اتمام به موقع آن بخشی از دغدغه‌های مردم برطرف شود.

غراوی بیان کرد: برای احیای خلیج گرگان چند برنامه مداخله‌ای از قبیل تأمین حقابه مد نظر بوده که باید در کنار لایروبی انجام شود.

وی با بیان اینکه لایروبی سه کانال دیگر خلیج از قبیل خزینی و چپاقلی باید مد نظر قرار گیرد، گفت: این اقدامات در کنار پمپاژ آب از دریا به خلیج مسائل فنی بوده که طبق اولویت بندی و با رعایت ملاحظات زیست محیطی انجام خواهد شد.

استقرار دائم لایروب

معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری گلستان هم در این خصوص به خبرنگار مهر گفت: لایروبی خلیج گرگان یکی از مهم‌ترین مباحث طرح جامع احیای خلیج گرگان بوده و سایر اقدامات هم باید اجرایی شود.

سیدمحمد دهنوی افزود: شروع لایروبی با کانال آشور بوده و در کنار آن چپاقلی و خزینی هم باید لای برداری شود تا هم میزان و جریان چرخش آب خلیج افزایش یابد.

وی با توضیح اینکه در کنار لایروبی مسأله تأمین آب خلیج هم مطرح شده است، بیان کرد: لذا پمپاژ آب از دریا به خلیج هم مد نظر بوده که باید اجرایی شود.

دهنوی افزود: اگر در تصاویر هوایی دقت کنیم میزان خشکی که در غرب خلیج رخ داده بیشتر از شرق است لذا در مطالعات هم اشاره شده که پمپاژ باید از ناحیه غربی حدفاصل بین کانال خزینی و میانکاله، اتفاق بیفتد.

وی گفت: یکی دیگر از موضوعات که در برنامه جامع احیای خلیج آمده، مبحث حقابه رودخانه‌های منتهی به خلیج است؛ متأسفانه در بالادست مسیرهای آبی منتهی به خلیج گرگان در حوزه استان مازندران و چه آن بخش اندک که در گلستان قرار دارد، آب بندان و غیره احداث شده و سبب می‌شود که حقابه خلیج نادیده گرفته شود.

دهنوی عنوان کرد: یکی از برنامه‌های جدی ما استقرار یک لایروب به صورت دائم در منطقه است که برای سایر استان‌های شمالی هم قابل استفاده خواهد بود.

وی با اشاره به تشکیل رسوبات نمکی و احتمال ریزگرد، گفت: هم اکنون شوری آب خلیج گرگان ۳۰ برابر دریای خزر است و اگر بخواهیم کیفیت آب حفظ شود باید لایروبی مستمر داشته باشیم که لازمه آن استقرار لایروب در منطقه است.

به گزارش خبرنگار مهر، اهتمام و توجه دولت به حل چالش خلیج گرگان و تخصیص اعتبارات مناسب نشان داد که عزم جدی برای اجرای مصوبات سفرهای استانی وجود دارد که نمونه آن کمک به احیای خلیج است.