انسان نباید شکر نعمت‌های الهی را به جا نیاورده تقاضای افزایش کند

به گزارش خبرنگار مهر، حجت‌الاسلام والمسلمین ناصر رفیعی، استاد حوزه و دانشگاه به مناسبت ماه مبارک رمضان در حسینیه آیت الله گلپایگانی به سخنرانی پرداخته و گفت: سید رضی در خصوص حکمت ۱۵۰ نهج‌البلاغه می‌فرماید اگر از نهج البلاغه و کلمات امیر مؤمنان امام علی (ع) هیچ چیزی نمانده بود جز همین کلام برای ما کافی بود.

وی افزود: حکمت ۱۵۰ نهج‌البلاغه ۴۰ نباید دارد که مؤمن نباید این ویژگی‌ها را داشته باشد. مؤمن نباید امید داشته باشد اما تلاش نکند، نباید توبه را با آرزوهای طولانی به تأخیر اندازد. امیر مؤمنان امام علی (ع) می‌فرمایند
از کسانی نباش که از شکر نعمت‌هایی که به او دادن عاجز است اما در عین حال بیشتر آن را می‌خواهد. شما به عنوان کسی که از خداوند اولاد می‌خواهید آیا برای آنچه پیش از این به شما داده شده تشکر کرده‌اید.

حجت‌الاسلام والمسلمین رفیعی با استناد به روایتی عنوان کرد: وجوب اینکه انسان با نعمت‌ها همجوار شود در این است که شکر آن را انجام دهد، متأسفانه امروز شکر و سپاسگزاری نسبت به نعمت‌ها بسیار کم شده و اصلاً نعمت‌ها دیده نمی‌شود.

این کارشناس دینی ادامه داد: دیدن نعمت‌ها بسیار مهم است بسیاری از ما نعمت‌های الهی را نمی‌بینیم، در سوره روم ۶ آیه وجود دارد که نعمت‌های الهی را برای ما برمی شمارد، یکی از نشانه‌های خدا این است که شما را از خاک آفریده است و همسر برای شما قرار داده که آرامش پیدا کنید. از آیات او است که آسمان و زمین را خلق کرد، خواب در شب برای شما قرار داد. رعد و برق و باد از نشانه‌های الهی است، تاکنون آیا برای این از خداوند سپاسگزاری کرده‌ایم. اگر باد نباشد ابرها حرکت نمی‌کند باران نمی‌آید اکسیژن وجود نخواهد داشت.

وی با بیان اینکه بسیاری از اوقات دیدن نعمت‌ها بسیار مهم است. گفت: ابوهاشم جعفری دچار فقر مالی شده بود خدمت امام هادی (ع) آمد که گلایه کند، او فقر خود را می‌دید اما نعمت‌های موجود را نمی‌دید، ابوهاشم از زندان آزاد شده بود و مالی نداشت؛ امام هادی (ع) به ایشان فرمود شکر نعمت‌هایی را که داری به جا آور، نعمت سلامتی، قناعت و ایمان نعمت‌هایی است که خداوند به تو عنایت کرده است.

حجت‌الاسلام والمسلمین رفیعی ادامه داد: یکی از آقایان علمای عراق منزل ما آمده بود می‌گفت چرا در سخنرانی‌ها و کسانی که تریبون دارند نعمت امنیت در ایران را یادآوری نمی‌کنند، این امنیت از هر نظر در ایران نعمت بسیار بزرگی است که در عراق وجود ندارد.

این کارشناس مذهبی بیان کرد: در بحث نعمت‌ها نخستین نکته این است که انسان نعمت‌ها را ببیند اگر نبیند از دست خواهد رفت، امیرمومنان امام علی (ع) در نهج البلاغه حکمت ۲۴۶ می‌فرمایند بپرهیزید از فرار کردن نعمت‌ها، هر نعمتی فرار کند دیگر برنمی‌گردد. خداوند به شما نعمت‌هایی داده است اگر از آن استفاده نکنید، آن را می‌گیرد و به دیگران می‌دهد، نعمت مردم داری و ارتباط با آنها نعمت‌های مهمی هستند، دیدن نعمت بسیار مهم است، نام ۴۰ نعمت در سوره نحل آمده است یکی از آنها تولد است و اینکه چیزی بلد نبودیم آموزش دیدیم، سخن می‌گوئیم، راه می‌رویم، کسب علم می‌کنیم، بنابراین دیدن نعمت مهمترین نکته است.

وی با بیان اینکه دومین نکته انتصاب نعمت به خداوند است، عنوان کرد: اینکه بگوییم نعمت مطلقاً برای ما نیست، حضرت سلیمان (ع) هرچه داشت می‌گفت از فضل الهی است، مصرف نعمت در مسیر خود مهم است، حضرت امام، (ره) در نصیحت به جوانی به او گفت نعمت‌هایی که خداوند به تو داده است را در مسیر خود مصرف کن. وقتی انسان قرآن می‌خواند، موعظه می‌کند یا گوش او موعظه گوش می‌شنود این‌ها نعمت هستند که باید برای آن خدا را شکر کرد.

حجت‌الاسلام والمسلمین رفیعی گفت: شکر هر نعمتی پرهیز از گناه و در پیش گرفتن تقوا و ورع است. شکر نعمت برای انسان صبر می‌آورد. باید عمل ما همچون شاکران و صبر ما همچون صابران باشد. خداوند چون خود شاکر آگاه است از بندگانی که شکر نمی‌کنند گلایه می‌کند و می‌فرماید کم هستند بندگانی که شاکر باشند. امام صادق (ع) می‌فرماید کسی در روز هفت مرتبه بگوید خدایا بر نعمت‌هایی که از پیش دادی و بعدها به ما خواهی داد تو را شکر می‌گویم. شکر گذشته و آینده را به جا آورده است.

این استاد اخلاق با بیان اینکه امیرمومنان امام علی (ع) می‌فرمایند از کسانی نباش که شکر نعمت‌های الهی را به جا نیاورده تقاضای افزایش آن را می‌کند، اظهار کرد: از کسانی نباش که نهی از منکر می‌کنند اما خود به آن عمل نمی‌کنند، از کسانی نباش که مردم را به معروف امر می‌کنند اما خود آن را انجام نمی‌دهند. امر به معروف و نهی از منکر بسیار مهم و اصلی فراموش شده است زیرا بسیاری از آن می‌ترسند. امام صادق (ع) درباره وضعیت آخرالزمان می‌فرمایند که امر به معروف ترسان می‌شود و جرأت نمی‌کند امر به معروف و نهی از منکر کند. یکی از امور که امر به معروف و نهی از منکر را در جامعه محقق می‌کند این است که خود امر به آن عمل کند.

وی درباره شروط امر به معروف و ناهی از منکر، بیان کرد: آمر به معروف باید عالم باشد یعنی نسبت به آنچه امر و نهی می‌کند عالم باشد، سفیان صوری از کسانی بود که می‌خواست امام را امر به معروف بکند محمد بن منکدر به امام باقر اعتراض کرد که چرا در بیابان کشاورزی می‌کند، امر به معروف باید عامل باشد و با کسانی که آنها را امر به معروف و نهی از منکر می‌کند از طریق رفاقت ورود پیدا کند. اولین عامل به معروف خداوند است، آیه ۴۱ سوره حج مربوط به دوره امام زمان (عج) است، ۲۰ راهکار عملیاتی برای امر به معروف و نهی از منکر وجود دارد، که چند مورد آن را بیان می‌کنیم، باید امر به معروف همراه با بینش بوده و با مهربانی و آگاهی باشد، امروز شبکه‌های مجازی شهوت زودرس می‌آورند، در برخی موارد همه زندگی شما را به هم می‌ریزد.

این کارشناس مذهبی در پایان خاطرنشان کرد: یکی از شرایط امر به معروف و نهی از منکر از بین بردن زمینه‌ها است، وقتی تولید کننده مانتوی بلند تولید نمی‌کند مانتوهای کوتاه و جلو باز رواج پیدا می‌کنند، باید جایگزین مناسب برای منکرها در جامعه قرار داده شود، نکته بعد امر به معروف سپس نهی از منکر است از ابتدا باید معروف در جامعه زیاد بشود، سپس نسبت به نهی از منکر اقدام گردد، امام صادق (ع) می‌فرمایند خدایا به من توفیق بده که خوبی مردم را پخش کرده و بدی‌های آنها را بپوشانم، گاهی با انتشار یک فیلم و عکس داستانی را فراگیر می‌کنیم که در دل آن منکری وجود دارد، سخنرانی‌های و مداحی‌های خوب، اربعین اخلاق‌های خوب باید منتشر شود معروف در جامعه منتشر می‌شود. وقتی شما مذهبی‌ها صحنه‌ها را خالی می‌کنید به طور طبیعی منکرها بیشتر دیده می‌شوند. گاهی اوقات حضور در جامعه توسط شما مذهبی‌ها معروف را افزایش می‌دهد.

*نویسنده: امیر دهقان نیری