رییس جمهور باید از افراد دانش بنیان و دانشگاهی استفاده کند

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از دانشگاه صنعتی امیرکبیر، پانزدهمین نشست مجمع دانشگاهیان انقلاب اسلامی دانشگاه صنعتی امیرکبیر با حضور دکتر نگاهداری رئیس مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی، دکتر علیرضا رهایی رئیس این دانشگاه و با شرکت جمعی از اساتید دانشگاه های مختلف با موضوع انتخابات پیش روی ریاست جمهوری برگزار شد.

دکتر بابک نگاهداری در پانزدهمین نشست مجمع دانشگاهیان انقلاب اسلامی به بررسی و تحلیل شرایط داخلی و جهانی کشورها در عصر حاضر پرداخت و تأکید کرد: در مقطعی که انتخابات ریاست جمهوری ما برگزار می‌شود در دهه‌ای قرار داریم که تحولات و انتقال قدرت در دنیا صورت می‌گیرد و همه ژئوپولوتسین‌ها معتقد هستند در دهه‌ای که ما در آن قرار داریم یک جابجایی قدرت از غرب به شرق از آمریکا به سمت چین در حال انجام است و کشورهایی که نتوانند در این انتقال قدرت و ثروت جانمایی درستی برای خود در عرصه اقتصاد بین‌المللی ثروت داشته باشند، ممکن است یک قرن سرنوشت آن‌ها تحت تأثیر قرار بگیرد.

وی در ادامه تصریح کرد: واقعیت این است در حال حاضر جریان ثروت در حال انتقال از دنیای غرب به شرق است و منطقه‌ای که ما در آن قرار داریم یعنی غرب آسیا به‌نوعی آوردگاه نبرد بین غرب و شرق است و قرار نیست ما فقط به‌عنوان میدان نبرد در عرصه بین‌الملل باشیم و آسیب‌های این زد و خوردها به ما برسد بلکه ما باید حتماً در این ایام در عرصه بین‌المللی و منطقه‌ای یک کنشگر باشیم و از همه ظرفیت‌ها برای جانمایی بهتر ایران اسلامی در اقتصاد بین‌المللی استفاده کنیم.

پروژه آمریکا تا اطلاع ثانوی ناامن کردن منطقه‌ ما است

رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی خاطرنشان کرد: امروزه کشور چین بحث کمربند راه را دنبال می‌کند یا روسیه کریدور مسیر شمال به جنوب را طی می‌کند، بخش عمده نقطه تلاقی همه این موارد در غرب آسیا به جمهوری اسلامی ایران مرتبط است. آمریکا نیز قصد دارد چین و روسیه را در این منطقه به‌نوعی زمین‌گیر کند و مانع رسیدن این دو کشور به اهدافشان یعنی دست‌یابی چین در باز کردن مسیر زنجیره ارزش اقتصادی خود در اروپا و دست‌یابی روسیه به حوزه دریاهای جنوب شود، بنابراین پروژه آمریکا تا اطلاع ثانوی ناامن کردن منطقه‌ای است که ما در آن قرار داریم بر این اساس جمهوری اسلامی ایران یکی از هدف‌های ناامن کردن این منطقه است.

نگاهداری ادامه داد: ما چه بخواهیم یا نخواهیم تا اطلاع ثانوی آمریکا علاقه‌ای به اینکه با ما وارد صلح و همکاری شود ندارد ما نیز طبق سیاست‌ها و روحیه استکبارستیزی که در نظام جمهوری اسلامی ایران وجود دارید، تمایل ذاتی برای برقرار ارتباط را نداریم. ضمن این‌که دو کشور روسیه و چین تمایل دارند تا حد امکان منطقه ما امن باشد چراکه مسیرهای اقتصادی‌شان به این منطقه گره‌خورده است. بنابراین شاید ما بتوانیم با قدرت‌های منطقه یعنی روسیه و چین وارد تعاملات دیپلماتیک اقتصادی شویم و بتوانیم از رشد زنجیره اقتصادی کشور ما و رشد زنجیره‌های تجاری نظیر محصولات کشاورزی بهره ببریم.

استفاده از ظرفیت ژئوپلتیک مقاومت

به گفته نگاهداری، یکی از پنجره فرصت‌هایی که رئیس‌جمهور آینده باید روی آن تمرکز کند دیپلماسی فعال اقتصادی است یعنی اگر تا امروز وزارت خارجه ایران رویکرد سیاسی و امنیتی داشته است حتماً باید در سال‌های پیش رو رویکرد دیپلماسی اقتصادی حاکم بر این وزارتخانه باشد.

وی یادآور شد: اگر پنجره فرصت دیپلماسی اقتصادی و جانمایی در زنجیره‌های ارزش‌های اقتصادی بین‌الملل یکی از پنجره فرصت‌های محدود کشور ما در سال‌های پیش رو باشد. دومین پنجره فرصتی که مطرح است و می‌شود از آن استفاده کرد بحث اقتصاد دانش‌بنیان است. به‌نوعی رهبری زنجیره‌های صنعتی منطقه را می‌شود با این رویکرد پیش گرفت. بر این اساس ما باید پنجره فرصت‌های خود را درست بشناسیم و از حداکثر توان خود در این زمینه استفاده کنیم.

رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی اظهار کرد: یکی از ظرفیت‌های مهم تا الآن ژئوپولوتیک مقاومت بود، که از آن استفاده کردیم و پیش رفتیم. اما در سال‌های پیش رو باید با توجه به سیاست‌های محور مقاومت و کریدور این محور، از دیپلماسی اقتصادی نیز استفاده کنیم. در این شرایط نیز اسرائیل پروژه آی مک را دنبال می‌کند که البته عملیات طوفان الاقصی این ظرفیت را ایجاد کرد که پروژه آی مک تضعیف و مسیر این پروژه ناامن شود. اگرچه حضوری که آن‌ها در سوریه دنبال می کنند برای ناامن کردن کریدور محور مقاومت است.

نگاهداری افزود: رئیس‌جمهوری باید روی کار بیاید که از ظرفیت‌های فوق استفاده کند و در کنار استفاده از ظرفیت ژئوپلتیک محور مقاومت، اعتقاد داشته باشد که باید از این شرایط حداکثر بهره‌برداری را برای کشور، عراق و فلسطین داشته باشد. بنابراین باید دید در شعارها و رویکردهای سیاست خارجی کدام‌یک از کاندیداها دیپلماسی اقتصادی و به‌ویژه توجه به ظرفیت‌های محور مقاومت و کریدرهای غرب به شرق، شمال به جنوب بیشتر بروز و ظهور دارد به تشخیص ما این رویکرد برای کشور پیش برنده است.

اقتصاد دانش‌بنیان پنجره فرصت کشور است

رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی اقتصاد دانش دانش‌بنیان را پنجره فرصت کشور ما دانست و تأکید کرد: با رهنمودها و تأکیدات رهبر منظم انقلاب در دهه‌های گذشته، یک ظرفیت چند هزارتایی از شرکت‌های دانش‌بنیان در کشور شکل گرفته است و یکی از پنجره فرصت‌های تحول و پیشرفت در جمهوری اسلامی ایران ایجاد شد. بر این اساس باید ظرفیت استفاده از اقتصاد دانش‌بنیان را موردتوجه قرار دهیم. به گفته این پژوهشگر، همه مؤسسات بین‌المللی که تحولات جهان را تا سال ۲۰۵۰ پیش‌بینی می‌کنند پیشران همه تحولات در دنیا تا سال ۲۰۵۰ را پیشرفت‌های علم و فناوری مانند فناوری‌های نوظهور ازجمله هوش مصنوعی، اینترنت اشیا، اتوماسیون و غیره می‌دانند که این امر می‌تواند به‌عنوان رویکردهای اقتصاد دانش‌بنیان، زنجیره ارزشی قابل‌توجهی را برای دولت‌ها فراهم آورد. بنابراین رئیس‌جمهوری که به استقبال تحولات دنیا برود و به رویکردها و فناوری‌های نوین توجه داشته باشد به این معنی است پنجره فرصت جمهوری اسلامی ایران را درست تشخیص داده است.

نگاهداری ادامه داد: همان‌طور که عنوان شد پنجره فرصت‌های ما محدود است، بالاخره ما را از زنجیره‌های ارزش اقتصاد بین‌المللی حذف می‌کنند و ما اگر این شرایط را نفهمیم و در این دنیا یک دیپلماسی فعال نداشته باشیم و نتوانیم از ارزش‌های اقتصادی فناوری محور بهره ببریم از شرایط عقب می‌مانیم. یعنی اگر ما نتوانیم ظرفیت فناوری‌های نوین در داخل را با دیپلماسی اقتصادی در خارج گره بزنیم و جمهوری اسلامی را به زنجیره اقتصادی بین‌المللی و منطقه‌ای باز نگردانیم حتماً سرنوشت خوبی نخواهیم داشت.

دولت باید قابلیت اجرا کردن تصمیمات خود را داشته باشد

رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی تأکید کرد: واقعیت این است توانمندی دولت آینده مهم است یکی از مشکلاتی که در کشور داریم نوشتن برنامه‌ها نیست بلکه خیلی از وقت‌ها قابلیت اجرای ما دچار ضعف جدی است و توان حل مسئله در مواردی از دست دادیم و سال‌ها است مسائل مختلف نظیر ترافیک، آلودگی هوا و غیره را مطرح می‌کنیم اما این مسائل حل نمی‌شود. بنابراین ما به دولتی نیاز داریم که با بررسی دقیق و هماهنگ فاز اجرائی را دنبال و تمام کند و قابلیت اجرایی سازی تصمیماتی که می‌گیرد را داشته باشد وگرنه بهترین سیاست‌ها و برنامه‌های پیشرفت کشور نوشته می‌شود اما به سرنوشت برنامه‌های قبلی دچار می‌شود و بیشتر از ۳۰ درصد پیشرفت نمی‌کند. بنابراین دولت توانمند و دولتی که توان حل مسئله را داشته باشد باید سرکار بیاید.

وی شکست هماهنگی را یکی از مشکلات اصلی پیشبرد امور در جمهوری اسلامی ایران دانست و گفت: کسی که در رأس نشسته است باید توان مدیریت و هماهنگی بین اجزای مختلف را داشته باشد. در حال حاضر دوران سیاست‌گذاری‌های ساده به سر آمده است و دیگر هیچ موضوعی را ما با سیاست‌گذاری و تفکر خطی که مسئله را ببینیم و راه‌حل ارائه بدهیم حل نمی‌شود. در حال حاضر عصر تفکر چرخه‌ای است و سیاست‌گذاری‌ها پیچیده شده است. ما هر موضوعی را وسط بگذاریم ابعاد سیاسی، اجتماعی و فرهنگی دارد و اگر مدیر و رئیس‌جمهور قوی نتواند اجزای دولت را در مسائل مختلف باهم هماهنگ کند در پیشبرد برنامه‌ها و سیاست‌ها موفق نخواهد شد حتی اگر بهترین برنامه‌ها را بنویسد.

رییس جمهوری موفق است که برنامه توانمندسازی نهادهای مردمی را داشته باشد

رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی خاطرنشان کرد: یکی از مهم‌ترین عوامل در پیشبرد هر دولت سرمایه اجتماعی در آن کشور است یعنی اینکه چقدر بتواند اعتماد و همراهی مردم را در برنامه‌های خود جلب کند یعنی رئیس‌جمهوری که در برنامه‌های خود به ظرفیت‌های اجتماعی، توانمندسازی مردم و مردمی سازی توجه دارد، آن رئیس‌جمهور موفق است. بنابراین رئیس‌جمهورهایی موفق هستند که برنامه توانمندسازی نهادهای مردمی را برای سپردن امور حداکثری به مردم را داشته باشند و کسانی که این رویکرد را ندارند به نظر من رئیس‌جمهور مناسب نیست.

نگاهداری همچنین به تشریح ویژگی‌های شخصیتی رئیس‌جمهور آینده و افرادی که به کار می‌گیرد اشاره کرد و یادآور شد: ما در کشور دچار مسائل خاصی هستیم همه معتقد هستند حکمران باید فضیلت داشته باشد این ویژگی کمک می‌کند تخصص داشته باشد، اینکه در دوراهی‌ها تشخیص بدهد کدام مسیر به نفع کشور است. بنابراین بینش، کنش، منش و روش چهار ویژگی است که یک حکمران از آن برخوردار باشد و در جهت‌گیری‌های حرکت بتواند جامعه را هدایت کند. هر تصمیمی در کشور یک کار کارشناسی و یک کار سیاسی لازم دارد. هیچ‌وقت یک حمکران خوب نمی‌تواند تصمیم سیاسی را به کارشناس واگذار کند.

وی یادآور شد: دومین ویژگی رئیس‌جمهور آینده شرافت است کمک می‌کند اگر در مسیری که تصمیم‌گیری کرد دچار لرزش نشود و مسیر را با استواری پیش ببرد. سومین ویژگی نیز کارآمدی فرد است، اینکه بتواند اگر مسیر را درست تشخیص داد و شرافت لازم را هم داشت توانمندی مدیریتی و کارآمدی لازم را برای پیش برد تصمیمات داشته باشد. رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی افزود: در کنار برنامه‌هایی که روسای جمهور ارائه می‌دهد حتماً باید کارنامه فرد نیز مدنظر قرار بگیرد متأسفانه ما به این امر توجه نمی‌کنیم این‌قدر وعده‌های بی‌عمل دادیم که سرمایه اجتماعی و اعتماد مردم را از دست دادیم همه ما می‌خواهیم مسائل را به بهترین نحو انجام بدهیم اما آیا در کارنامه‌ای که درگذشته داشتیم چقدر توانستیم اهداف و برنامه‌ها را اجرایی کنیم. باید به کارنامه در کنار عملکرد فرد توجه داشته باشیم.

مرکز پژوهش‌های مجلس نقش احزاب را در کشور بازی می‌کند

نگاهداری یادآور شد: یکی از آفت‌هایی که در کشور ما وجود دارد این است که احزاب سیاسی را خیلی جدی نگرفتیم و احزاب فقط در مقاطع انتخابات فعال می‌شوند. درصورتی‌که در کشورهای دیگر یکی از بسترهای تربیت نیروها احزاب است و افراد علاقه‌مند حکمرانی و مدیریت کلان کشور در احزاب ورود می‌کنند به‌تدریج تمرین می‌کنند و یاد می‌گیرند. متأسفانه مرکز پژوهش‌های مجلس نقش حزب‌ها در کشور را بازی می‌کند درحالی‌که لوایح باید در حزب‌ها نوشته شود و به مجلس ورود کند.

رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی خاطرنشان کرد: به نظر من تدبیری که در کشور ما در تشکیل مدارس حکمرانی نظیر مدرسه حکمرانی شهید بهشتی و شهید مدرس شکل گرفته است پاسخ نظام برای رفع نقیصه است. ما متأسفانه نخبگان را به سمت امور خرد می‌فرستیم که مثلاً پزشک یا مهندس شوند و یاد ندادیم نخبگان به عرصه حکمرانی ورود کنند. درحالی‌که حکمرانی دانش‌بنیان و نخبگانی بااهمیت‌تر از فناوری دانش‌بنیان است. چراکه اگر قبول داریم تحولات بین‌المللی علم و فناوری است حتماً پیش‌رانی این حکمرانی نیز باید از جنس دانش‌بنیان باشد.

نخبگان ما منتقد هستند و ایراد می‌گیرند

نگاهداری یادآور شد: دولت‌ها در کشور سازوکار تربیت نخبگانی را نداشتند همچنین فرهنگ ما نیز باعث شده نخبگان تمایلی برای حضور در عرصه حکمرانی نداشتند. متأسفانه نخبگان ما رویای‌ آینده خود را با مردم به اشتراک نمی‌گذارند. همه آن‌ها منتقد هستند و ایراد می‌گیرند بنابراین باید فرهنگ‌سازی کنیم نخبگان ما به‌صورت ایجابی در عرصه حکمرانی ورود کنند نه اینکه صرفاً منتقد باشند. درواقع ما دو نوع افراد، در کشور نیاز داریم، افرادی که به دنبال کسب قدرت هستند نظیر کسانی که دنبال هیجان هستند و شور انتخاباتی ایجاد می‌کنند اما چون احزاب را جدی نمی‌گیریم مجبور می‌شویم پست‌های مهم مدیریتی را با این افراد بدهیم که توانمندی اداره قدرت را ندارند. دوم افراد نخبگانی که متأسفانه دانشگاهیان ما مأخوذبه‌حیا هستند و در گوشه‌ای می‌نشینند تا کارت دعوت برای آن‌ها ارسال شود. درحالی‌که در سال‌های پیش رو بدون دانش فنی و تخصصی نمی‌توانیم کشور را اداره کنیم و باید از مشارکت نخبگان استفاده کنیم.

وی ادامه داد: رئیس‌جمهور باید دقت کنند تا افراد دانش‌بنیان و دانشگاهی را در تیم‌های خود قرار دهند و به دنبال افراد غیرمتخصص نباشند.

برخی وعده‌های کاندیداهای ریاست جمهوری پس از انتخابات فراموش می‌شود

در این نشست دکتر رهایی ضمن تبریک اعیاد قربان و غدیر اظهار کرد: بر اساس فرمایشات مقام معظم رهبری بحث انتخابات از دو بعد مهم مشارکت مردمی گسترده و انتخاب یک فرد انقلابی و شایسته مطرح است، در واقع مشارکت بالاتر پشتوانه ای مهم برای رییس جمهور آینده کشور خواهد بود. امیدوارم موفق شویم درصد بزرگی از مشارکت مردمی را برای انتخابات پیش رو داشته باشیم. همچنین ان شالله فردی شایسته،مطلع ،متعهد و با تجربه که همه ویژگی های مورد نظر رهبری را دارد برای ریاست جمهوری این دوره انتخاب شود.

رهایی همچنین تاکید کرد: رئیس مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی در بیانات خود تحقق اقتصاد دانش بنیان و به دنبال آن صنعت دانش بنیان، براساس قانون جهش تولید و قانون اقتصاد دانش بنیانی که در مجلس مصوب شده را مورد تاکید قرار دادند. من فکر می کنم یکی از انتظاراتی که بسیاری از مردم و دانشگاهیان از کاندیداها دارند تحقق وعده های اعلام شده در دوره تبلیغات انتخاباتی است. متاسفانه گاها مباحثی که توسط کاندیداها در فضای انتخابات مطرح می شود با ناباوری نگریسته می شود، چرا که عملا برخی از این مسائل پس از انتخابات محقق نشده و به فراموشی سپرده می شود.

مدیریت موفق در دنیا باید مبتنی بر علم باشد

رئیس دانشگاه صنعتی امیرکبیر خاطر نشان کرد: همه می‌دانند مدیریت موفق امروز دنیا باید مدیریتی مبتنی بر علم باشد و اقتصاد و صنعت موفق نیز دانش بنیان خواهد بود؛ دیپلماسی اقتصادی فعال باید در روابط خارجی جایگاه مهمی داشته باشد و در واقع پیشران همه فعالیت ها به تحولات علم و فناوری برمی‌گردد بر این اساس جا دارد این موضوع از سوی کاندیداها بیشتر مورد توجه قرار بگیرد و علاوه بر رئیس دولت، اعضای کابینه هم به این اصول اعتقاد و باور داشته باشند کاندیدای موفق متعهد باشد که در یک فاصله زمانی 4 ساله که رئیس جمهور می شود حداقل هر سال یک بار اعلام کند تا چه اندازه ای از وعده هایی که داده محقق شده و به چه میزان به این مبانی علمی پایبند بوده است.

این استاد دانشگاه صنعتی امیرکبیر یادآور شد: مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی جایگاه بسیار مهمی در زمینه بررسی انجام مطالعات علمی، کارشناسی ونظارتی دارد و می‌تواند از موضع نظارتی میزان پایبندی دولت ها به را به وعده هایی که در دوره تبلیغات انتخاباتی داشتند، را بررسی و گزارش های منظمی به مردم و مجلس شورای اسلامی بدهد که قطعا در روند کار دولت و پیشرفت کشور بسیار اثر گذار خواهد بود.

رییس دانشگاه صنعتی امیرکبیر تاکید کرد: برآیند بحث این نشست این است که در هفته های پیش رو که به انتخابات منتهی می‌شود همه اقشار دانشگاهی علاقمند به نظام و کشور مشارکت حداکثری را تاکید و تبلیغ کنند تا بر اساس بحث‌ها، بیانات و برنامه هایی که توسط کاندیداها ارائه می شود انتخاب یک فرد شایسته که بتواند مدیریت اجرایی کشور را بر عهده بگیرد و کشور را در ادامه مسیر پیشرفت هدایت کند، را شاهد باشیم.