داوود مرادیان تهیهکننده مجموعه مستند «سلاح ایرانی» همزمان با پخش تلویزیونی و عرضه اینترنتی این مجموعه مستند در گفتگو با خبرنگار مهر درباره تولید آن توضیح داد: این مجموعه قرار بود در فاز اول مجموعه مستندی ۱۵ قسمتی با موضوع توانمندیهای دفاعی ایران باشد. ارتباط گرفتن با نیروهای مسلح بسیار سخت بود و به همین دلیل فرآیند پژوهش و تکمیل طرح مستندها طی یکسال بهصورت کجدار و مریز پیش رفت. در نهایت تصمیم به تولید ۵ قسمت گرفتیم تا همین ۵ قسمت دیده شود و در صورتی که مقبول افتاد سراغ فازهای بعدی برویم.
وی افزود: تفاوت این مستندها با آثار مشابه هم این است که ما تا پیش از این مستند روایی در ارتباط با توانمندی دفاعی ایران نداشتیم و هر چه تولید شده بود در قالب مستندهای پروپاگاندایی بوده است. اغلب هم افرادی با سابقه خبرنگاری مقابل دوربین قرار گرفتهاند و چیزهایی را روایت کردهاند اما شاهد مواد خام پژوهشی در این آثار نبودهایم. برخی مستندهای شبهپروپاگاندایی و نهادی هم در این زمینه داشتهایم، مانند ویدئوهایی که مثلاً وزارت دفاع درباره یکی از سامانههایش تولید کرده که نوع ادبیات این فیلمها هم معمولاً درون ستادی است. مثلاً درباره یک سامانه به گونهای توضیح میدهند که در ۷۰ درصد موارد تنها خود پرسنل این مراکز نظامی متوجه آن میشوند و مخاطب عادی نمیتواند با آن ارتباط برقرار کند. ما تلاش کردیم در این مجموعه مستند میان این دو حوزه پل بزنیم.
در هر قسمت از «سلاح ایرانی» چه میبینیم؟
این مستندساز درباره اینکه در این مجموعه مستند بیشتر به چه نوع سلاحهایی پرداخته شده است هم توضیح داد: در قسمت اول درباره تجهیزات شناور سپاه صحبت کردهایم. بین شناوری سپاه و شناوری ارتش تفاوتهای بسیار زیادی وجود دارد. در قسمت اول دلیل کارآمدی تجهیزات شناوری سپاه براساس مستندات تاریخی مطرح میشود. در این مستند میبینیم که شناور سپاه با جثه بسیار کوچک و توان شلیک موشکهای بسیار زیاد میتواند سلاحی مهلک در برابر ناوهای هواپیمابر باشد. به همین دلیل هم خود آمریکاییها به شناورهای سپاه ایران لقب زنبورهای سرخ را دادهاند؛ یعنی زنبورهایی که میتوانند یک فیل را از پا دربیاورند.
مرادیان افزود: در قسمت دیگر به موضوع شناوری ارتش میپردازیم و اینکه ناوسازی در دنیا به معنای حرکت بر لبه تکنولوژی روز است. یک کشور از لحظهای که شروع به طراحی ناو میکند تا لحظهای که ناو میسازد، بین ۱۰ تا ۴۰ سال زمان صرف میکند. ایران در کمتر از ۱۰ سال به «جماران» رسید. در این قسمت قابلیتهای شناورهای ایرانی تشریح و دشواریهای علم ناوسازی هم تبیین شده است.
این مستندساز ادامه داد: در قسمت بعد به تجهیزات موشکی دریایی پرداختهایم و اینکه سپاه چگونه با استفاده از موشکهای شرقی که از کشورهایی مانند چین و کره و روسیه به دست آورده، به صنعت موشکسازی بومی رسیده است. امروز به اعتراف طراح موشکهای اسرائیلی، موشکهای ایرانی نه کپی موشکهای چین هستند، نه کپی موشکهای روس، بلکه صاحب یک تکنولوژی کاملاً ایرانی شدهاند. او درباره موشک «سومار» این توصیف را بهکار برده است و میگوید به احترام مهندسان این تکنولوژی کلاه از سر برمیدارم.
وی افزود: موشک بالستیک موضوع یکی دیگر از قسمتهای این مجموعه است که در آن اشاره میشود ایران چگونه از زمان شاه که حتی اجازه خرید موشکهای بالستیک را نداشت، به یکی از کشورهای صادرکننده بالقوه موشکهای بالستیک تبدیل شده است. اینکه ما امروز این موشکها را صادر نمیکنیم، بحث دیگری است اما واقعیت این است که موشکهای ما امروز خواهان بسیاری دارد.
وی افزود: نکته مهم این است که از بعد از جنگ جهانی دوم، ما تنها کشور در دنیا هستیم که جرأت کردهایم به یک پایگاه بزرگ آمریکایی با تمام تجهیزات پدافندیاش موشک شلیک کنیم؛ هم شلیک کنیم و هم صبح روز بعد رهبر انقلاب در پخش زنده تلویزیونی درباره آن صحبت کردند. این یک دستاورد برای ماست که همه این موشکها به اهداف خود اصابت کردند. طبیعی است موشکی که توانسته از سامانه پدافندی آمریکاییها عبور کند و به اهداف از پیش در نظر گرفته شده برخورد کند، خواهان هم دارد.
در کمتر از ۳۰ سال از ابرقدرتهای پدافندی شدیم
این مستندساز با اشاره به اینکه در قسمت پنجم این مجموعه مستند به سامانههای پدافندی ایران پرداخته شده است، توضیح داد: ما پس از جنگ و در کمتر از ۳۰ سال به یکی از ابرقدرتهای پدافندی دنیا تبدیل شدهایم. سامانههای پدافندیمان هم کاملاً بومی است. اگر اطلاعات سامانههای پدافندی در اختیار کشور دیگری باشد، ممکن است در هنگام حمله از آن استفاده کنند ولی وقتی هیچ اطلاعی از آن نداشته باشند، یک پله از دشمن پیش هستیم. این سامانهها تمام ایران را تحت پوشش گنبد پدافندی خود دارند. البته این به معنای آن نیست که این گنبد قابل نفوذ نیست و دور نمیخورد اما یک پشتوانه اقتدار برای ایران به وجود آورده است.
مرادیان در بخش دیگری از صحبتهای خود گفت: این گزاره که کشورهای سازنده سلاح عامل بروز جنگها هستند، گزاره غلطی است. درست این است که کشورهای صادرکننده سلاح که از تجارت اسلحه درآمد کسب میکنند، عامل جنگها هستند؛ مانند بریتانیا، فرانسه و ایالت متحده آمریکا. این در حالی است که ایران به عنوان سازنده سلاح، هیچ سلاحی به کشورهای دیگر صادر نمیکند.
وی درباره شرایط استفاده از سلاحهای موجود در ایران در صورت بروز جنگ و درگیری هم گفت: درگیری تابع سلاح به تنهایی نیست. هر درگیری علاوهبر سلاح تابع تکنیک و تاکتیک است. تابع شرایط سیاسی طرفین درگیرشونده هم هست. معتقدم در این شرایط درگیری گستردهای برای ایران ایجاد نخواهد شد و اگر روزی هم بخواهد چنین اتفاقی رخ بدهد؛ بسیار محدود خواهد بود. بعد از واقعه عینالاسد معتقدم هیچ درگیریای شکل نخواهد گرفت چرا که جمهوری اسلامی ثابت کرد حتی در هدف قرار دادن پایگاه آمریکاییها ابایی به دل راه نمیدهد و مهمتر از آن اینکه ۴۰۰ موشک عملیاتی آمده شلیک دارد.
این مستندساز تأکید کرد: تنها کشوری که جرأت هماوردی در این سطح با ایران را میتواند داشته باشد، آمریکاست که آنها هم هیچگاه خود را وارد چنین درگیریای نخواهد کرد. آمریکا تنها کشوری است که سلاحهایش برای نزدن است نه زدن. در یکی از مقالات آمریکایی این نکته تأکید شده بود که ایالات متحده تنها به کشورهایی حمله میکند که امکان حمله نداشته باشند، چرا که نمیخواهند هیمنهشان در هم بریزد. هیمنه آمریکا در منطقه بهشدت در همشکسته و هیچگاه خریت نمیکند که بخواهد وارد درگیری نظامی با ایران شود.
این مقایسه پراید با بنز است!
تهیهکننده مجموعه «سلاح ایرانی» درباره جذابترین تجربه خود در مسیر ساخت این مستند گفت: زمانی که این مستند را ساختم، احساس میکردم که عجب تجهیزات ویژه و خاصی را به تصویر درآوردهام! این روزها بر اساس یک اتفاق با وجه دیگری از توانمندیهای نیروهای مسلح آشنا شدهام که احساس میکنم آنچه در این مستند به تصویر کشیدهایم و برخی هم خیلی از آن تعریف میکنند، در مقایسه به واقعیت موجود، چیزی شبیه مقایسه پراید با بنز است!
وی در پایان تأکید کرد: بازدارندگی سلاحهای نظامی، ضامن امنیت هر کشوری به حساب میآید و امنیت ضامن بقای اقتصادی است. موضوع اصلی درباره سلاحهای نظامی این است. شما وقتی سلاحهایی در اختیار دارید که در قیاس با سلاحهای وارداتی بسیار ارزان است و میتوانید از آن تولید انبوه داشته باشید، خودتان را در برابر دشمن تأمین کردهاید و امنیتتان برقرار است. در این حالت دیگر دغدغه حمله نظامی کشورهای دیگر را ندارید و میتوانید در میدانهای دیگری مانند جنگ اقتصادی وارد رویارویی شوید. یکی از دلایل فشار اقتصادی زیاد بر ایران در سالهای اخیر همین است. مسئله نظامی برای جمهوری اسلامی تمامشده است و هیچ نیروی فرامرزی نمیتواند ایران را از این منظر مورد تهدید قرار دهد.
نظر شما